Gỗ xá xị được xem là một loại gỗ cao cấp, đặc biệt được đánh giá cao bởi người sành gỗ. Sử dụng không chỉ trong lĩnh vực y học mà còn ứng dụng rộng rãi trong việc chế tạo các sản phẩm nội thất và trong lĩnh vực phong thuỷ. Nếu bạn đang tự hỏi gỗ xá xị là gì và muốn hiểu rõ về các đặc điểm và công dụng của nó, thì dừng bỏ qua bài viết dưới đây của chúng tôi sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc về loại gỗ này.
Khái niệm và công dụng của gỗ xá xị
Gỗ xá xị là gì?
Cây xá xị, còn được gọi là Rè Hương, có tên khoa học là Cinnamomum parthenoxylon Meisn. Thường xuất hiện tự nhiên trong các khu rừng nhiệt đới ở Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Ở Việt Nam, nó được trồng ở các khu vực như Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, và rừng Quảng Ngãi, Tây Nguyên và Bình Thuận.
Cây xá xị có thể đạt đến chiều cao khoảng 20m, với đường kính thân cây khoảng từ 50-60cm. Thân cây có hình dáng tròn, với vỏ màu xám nâu. Gỗ xá xị mang vẻ đẹp tự nhiên với bề mặt vân gỗ tuyệt đẹp, màu sắc đồng đều và trơn nhẵn.
Đây thực sự là một loại gỗ quý, thường được sử dụng để tạo ra tượng và đồ mỹ nghệ, cũng như trang trí nội thất cao cấp. Trong cây xá xị, cả thân cây và rễ đều chứa tinh dầu, với màu vàng nhạt và hương thơm dịu nhẹ.
Xá xị được đánh giá là một loại gỗ quý, có mùi hương tương tự nước uống xá xị, với vân gỗ đẹp và mịn màng. Nó thực sự là một kho báu của rừng, mang trong mình hương thơm đặc biệt và có giá trị từ hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng và đang rất được ưa chuộng.
Những công dụng của gỗ xá xị
Gỗ xá xị có nhiều ứng dụng, từ chế tạo tinh dầu, pha thuốc, nước uống, đến làm phụ kiện làm đẹp và đồ nội thất để tạo ra không gian phong thuỷ tốt và may mắn.
Có nhiều sản phẩm có giá trị cao được chế tác từ gỗ xá xị, bao gồm bàn ghế, tủ, tượng phong thuỷ và nhiều loại khác. Những tác phẩm này thường giữ nguyên vẻ tự nhiên với hình dáng và màu sắc của gỗ xá xị.
Gốc cây xá xị có hình dạng độc đáo, chứa tinh dầu thơm giúp đuổi xa côn trùng và mang lại sự thoải mái cho ngôi nhà.
Gỗ xá xị với mùi thơm và vân đẹp thường được sử dụng để làm tượng thờ cúng hoặc bàn ghế trong gia đình. Có một số người ưa chuộng việc giữ nguyên vẻ đẹp tự nhiên, trong khi những tác phẩm được đánh bóng sáng bóng mang đến vẻ sang trọng và quý phái.
Gỗ xá xị cũng được sáng tạo thành các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, tượng và vật phẩm phong thuỷ hấp dẫn. Trong xu hướng sử dụng nội thất từ gỗ tự nhiên hiện nay, người ta thích sử dụng gỗ xá xị để tạo ra những tác phẩm như tượng Phật Di Lặc, ba ông Phúc Lộc Thọ, quan công, thần tài…
Ngoài việc chế tạo đồ gỗ, người ta còn chiết xuất tinh dầu từ vỏ và thân cây xá xị để sử dụng trong nước uống và chế thuốc. Ở Trung Quốc, rễ và thân cây xá xị được sử dụng để điều trị các triệu chứng như cảm mạo, cúm, khó tiêu và viêm khớp xương do phong thấp. Lá cây xá xị cũng được dùng để trị vết thương ngoài da, và quả cây xá xị được sử dụng để chữa cảm mạo, sốt cao và bệnh sởi.
Phân loại gỗ xá xị
Gỗ xá xị thuộc nhóm II trong danh sách các loại gỗ ở Việt Nam. Trong bảng thống kê, loại gỗ này đứng ở vị trí thứ 4 về mức độ quý hiếm, chỉ sau 3 loại khác là Trầm hương, Ngọc am và Hoàng đàn.
Tính tiết tinh dầu của thân gỗ có thể dẫn đến nguy cơ nứt nẻ, tuy nhiên, tình trạng này không quá đáng kể. Ở các cây non, lượng tinh dầu trong gỗ càng nhiều, dẫn đến nguy cơ nứt càng tăng. Trong khi đó, ở cây già, gỗ lâu năm, tình trạng nứt nẻ thường không thấy.
Trên thị trường hiện nay có hai loại gỗ xá xị chính là: xá xị đỏ và xá xị xanh. Hai loại này có tính chất tương tự nhau, khác biệt chủ yếu về màu sắc, tuy nhiên, mùi thơm của xá xị đỏ thường cao hơn so với xá xị xanh.
Gỗ xá xị đỏ đặc biệt hơn các loại gỗ khác, được coi là mang lại sự may mắn bởi màu đỏ tươi. Đây chính là lý do mà người ta thường chọn gỗ xá xị đỏ cho những tác phẩm điêu khắc và tượng phong thuỷ có giá trị cao.
Cách nhận biết gỗ xá xị
Bởi giá trị quý hiếm của gỗ xá xị, nó thường bị làm giả để lợi dụng cho mục đích xấu. Vì vậy, việc hiểu cách phân biệt gỗ xá xị thật và giả là vô cùng quan trọng khi bạn muốn mua các sản phẩm từ gỗ xá xị. Gỗ xá xị có thể được nhận biết qua hai cách sau:
- Hương thơm: Mùi hương đặc trưng của gỗ xá xị mang theo mùi thơm đặc trưng của xá xị. Đối với những sản phẩm gỗ đã qua sử dụng một thời gian, mùi thơm có thể yếu đi. Bạn có thể sử dụng giấy nhám hoặc một cái dao nhọn để nhẹ nhàng cạo hoặc chà trên bề mặt của miếng gỗ, sau đó ngửi để phân biệt. Gỗ xá xị giả thường có mùi hắc, trong khi gỗ xá xị thật mang mùi hương dễ chịu, tự nhiên.
- Màu sắc và cấu trúc gỗ: Gỗ xá xị thường có màu đỏ nhạt, vàng nhạt hoặc xanh nhạt như tro tàn. Vân gỗ trên bề mặt thường đẹp mắt, và thớ gỗ mịn màng. Gỗ xá xị thật sẽ cảm thấy mềm mại, trong khi gỗ giả sẽ không như vậy, do đó bạn có thể phân biệt gỗ thật hay giả bằn cách ấn tay lên gỗ
Hướng dẫn bảo quản gỗ xá xị đúng cách
Gỗ của cây xá xị chứa tinh dầu thơm mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi sử dụng một thời gian, tinh dầu sẽ tiết ra và tiếp xúc với không khí sẽ khiến nó kết tinh, bít kín các sợi gỗ, dẫn đến mùi thơm ban đầu của gỗ giảm đi.
Để duy trì hương thơm tự nhiên của gỗ xá xị, bạn có thể dùng miếng giẻ nhúng vào nước ấm để lau qua bề mặt gỗ. Tránh sử dụng nước nóng để tránh làm hỏng nước sơn và gỗ. Hoặc bạn có thể sử dụng giấy nhám để chà nhẹ trên bề mặt hoặc những vị trí tinh dầu thấm ra, để mùi thơm được phát ra một cách tự nhiên.
Tuyệt đối không sử dụng nước sôi hoặc các hóa chất để làm sạch gỗ xá xị, vì điều này có thể làm cho gỗ thay đổi cấu trúc và mất đi mùi thơm ban đầu.