Tìm hiểu về gỗ gụ – Những đặc điểm nổi bật cùng ưu, nhược điểm

So với các loại gỗ khác, gỗ Gụ vẫn còn xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, đối với những cá nhân đam mê vẻ tự nhiên của gỗ, gỗ Gụ trở thành một loại gỗ rất được săn đón. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về loại gỗ này trong bài viết dưới đây nhé.

Khái niệm gỗ gụ

Gỗ gụ, còn được biết đến với nhiều tên như gụ hương, gõ sương, gõ dầu, gụ lau, có tên khoa học là Sindora tonkinensis, thuộc họ đậu và là loại cây thân gỗ lớn. Gỗ gụ được chế biến thành khối hoặc tấm gỗ sau khi khai thác, với mục đích vận chuyển và sử dụng.

Gỗ gụ hiện nay được xem là một trong những loại gỗ quý hiếm cần được bảo tồn, nó đã được đưa vào sách đỏ của cả Việt Nam và cấp quốc tế do nguy cơ tuyệt chủng.

Cây gỗ gụ thường mọc ở những khu rừng rậm của vùng nhiệt đới, nơi có khí hậu ẩm ướt, tầng đất dày, thoát nước tốt sau mưa và độ cao không vượt quá 700m so với mực nước biển.

Loài cây này đang ngày càng khan hiếm, chỉ còn tồn tại ở rừng nguyên sinh ở các quốc gia như Việt Nam, Campuchia, Lào, Nam Phi,… Để bảo tồn, gỗ gụ cũng được trồng lại ở nhiều tỉnh ở Việt Nam và Lào.

Gỗ gụ là loại gỗ của cây thân lớn, chiều cao của cây trưởng thành thường từ 20m đến 30m, đường kính thân gỗ thường nằm trong khoảng 0,6 đến 0,8m, và có một số cây thậm chí phát triển đến hơn 1m.

Với tỉ trọng cao, gỗ gụ nặng và chắc, nên nó được xếp vào nhóm I cùng với nhiều loại cây quý hiếm khác, theo quy định trong nghị định số 18 HĐBT ngày 17/1/1992.

Trên thị trường ngày nay, có nhiều nơi sản xuất hàng giả gỗ cao cấp này. Vì vậy, để tránh bị đánh lừa, bạn có thể tham khảo những thông tin dưới đây về đặc điểm và cách nhận biết:

• Màu sắc: Gỗ gụ mới được khai thác thường có màu vàng, khi già hoặc để lâu, màu sẽ chuyển sang nâu đỏ hoặc nâu đậm, tùy thuộc vào tuổi của cây.
• Trọng lượng: Do có tỉ trọng cao, gỗ gụ nặng hơn so với các loại gỗ thông thường.
• Mùi: Gỗ gụ có mùi hơi chua, nhưng không phải mùi hăng khi bạn ngửi.
• Thớ gỗ: Gỗ gụ có thớ thửng, mịn và vân đẹp, có các hình dáng đa dạng và hấp dẫn như hoa.
• Khả năng bền và dễ đánh bóng: Gỗ gụ có tính bền, dễ dàng để đánh bóng, ít bị cong vênh và không bị tấn công bởi mối mọt.

Để việc nhận biết trở nên dễ dàng hơn, bạn nên mua gỗ ở dạng thô chưa qua quá trình sơn hoặc chế biến.

Phân loại gỗ gụ

Phân loại gỗ gụ dựa trên nguồn gốc quốc gia và khu vực sản xuất. Có tổng cộng 4 dạng gỗ gụ phổ biến như sau:

• Gỗ Gụ Ta (bao gồm gỗ gụ Quảng Bình và gỗ gụ Bông Lau): Những dạng gỗ gụ truyền thống này có nguồn gốc từ các rừng tự nhiên ở Việt Nam, đặc biệt phân bố chủ yếu tại tỉnh Quảng Bình. Sự quý hiếm của chúng đến từ trọng lượng cao, chất lượng gỗ tốt và sự độc đáo.
• Gỗ Gụ Mật (còn gọi là gỗ gụ Gia Lai hoặc gỗ gụ Campuchia): Loại gỗ này được áp dụng phương pháp trồng công nghiệp và phổ biến ở vùng Gia Lai cũng như Campuchia.
• Gỗ Gụ Lào: Loại gỗ này trồng tại đất nước Lào và sau đó nhập khẩu vào Việt Nam qua hoạt động thương mại.
• Gỗ Gụ Nam Phi: Dạng gỗ này được nhập khẩu trực tiếp hoặc gián tiếp từ Châu Phi thông qua quốc gia Nam Phi.

Những ưu điểm và nhược điểm của gỗ gụ

Các ưu điểm:

Gỗ gụ thuộc loại gỗ quý, được sử dụng để chế tạo đồ mỹ nghệ mang giá trị kinh tế cao và tính thẩm mỹ độc đáo. Cụ thể:

• Thân cây gỗ gụ có đường kính lớn, từ đó dễ dàng hỗ trợ trong việc thiết kế và tạo ra các sản phẩm nghệ thuật.
• Gỗ gụ có khả năng chịu lực tốt và dễ dàng đánh bóng. Ngoài ra, chúng ít bị cong vênh và không bị tác động của mối mọt.
• Vân gỗ gụ thẳng, đồng đều, có màu sắc hấp dẫn.
• Tuổi thọ của gỗ gụ tương đối cao, có thể lên tới hơn 100 năm.

Nhược điểm:

Mặc dù mang nhiều ưu điểm, gỗ gụ cũng có một số nhược điểm như sau:

• Tốc độ sinh trưởng chậm, gây ra tình trạng nguồn gỗ tương đối hiếm.
• Sản lượng gỗ thu được hàng năm không cao.
• Giá cả của gỗ gụ tương đối đắt đỏ.

Một số ứng dụng dùng gỗ gụ

Một số ứng dụng phổ biến của gỗ gụ bao gồm:

• Chế tạo đồ nội thất cao cấp: Gỗ gụ thường được sử dụng để tạo ra các món đồ nội thất như bàn, ghế, tủ, giường và các bộ đồ trang trí với vẻ đẹp và chất lượng cao.
• Đồ trang sức và đồ mỹ nghệ: Do vẻ đẹp độc đáo và màu sắc hấp dẫn của gỗ gụ, nó thường được sử dụng để chế tạo các món đồ trang sức và các sản phẩm mỹ nghệ như tượng, tranh gỗ, hộp đựng, và vật phẩm trang trí.
• Công trình kiến trúc: Gỗ gụ cũng có ứng dụng trong công trình kiến trúc như cửa sổ, cửa ra vào, và các chi tiết trang trí nội ngoại thất.
• Nhạc cụ: Một số loại nhạc cụ như đàn guitar, đàn piano và các loại nhạc cụ dân tộc có thể được chế tạo từ gỗ gụ để tạo ra âm thanh độc đáo và chất lượng cao.
• Trang trí nội thất và trang trí: Gỗ gụ thường được sử dụng để làm các chi tiết trang trí nội thất như khung gương, ốp tường, cột trang trí,…

Những ứng dụng này cho thấy tính đa dạng và giá trị của gỗ gụ trong việc tạo ra các sản phẩm mang tính thẩm mỹ và chất lượng.